اعتراض به رای کمیسیون ماده ۹۹ [روش اعتراض + مراحل]

هدف از اعتراض به رای کمیسیون ماده ۹۹، به دست آوردن نتیجه‌ای متفاوت با رأی اولیه است. بنابراین افرادی که با مباحث فنی و حقوقی آشنایی نداشته باشند، نمی ‌توانند به نتایج مطلوب دست پیدا کنند. مگر اینکه با نحوه اعتراض و تنظیم دادخواست اعتراض به رای این کمیسیون آشنا باشند. تکمیل نمونه دادخواست اعتراض و داشتن اطلاعات کامل در مورد نحوه اعتراض به رای این کمیسیون می تواند تاثیر زیادی در موفقیت پرونده شما داشته باشد.

بر اساس قوانین کشور ما، ساخت و ساز در محدوده درون شهری و برون شهری بر اساس مقررات و ضوابط خاصی انجام می ‌پذیرد. زمانی که مالکان برای ساخت و ساز در خارج از حریم شهر، مرتکب تخلف می ‌شوند، کمیسیون ویژه‌ای برای رسیدگی به این تخلفات تشکیل می ‌شود که با نام کمیسیون ماده ۹۹ قانون شهرداری شناخته می ‌شود. رسیدگی به تخلفات ساخت و ساز برون شهری در چند مرحله انجام می ‌شود.

اولین مرحله که دادگاه بدوی است در دفتر فنی و عمرانی استانداری هر شهر تشکیل می‌ شود. رأی صادر شده در کمیسیون بدوی قطعی نیست و شاکیان می ‌توانند به رأی اولیه اعتراض کنند. اما برای این کار ابتدا باید بتوانند دادخواست اعتراض به رای کمیسیون ماده ۹۹ را تنظیم کنند.

پس از تنظیم دادخواست اعتراض به رای این کمیسیون، اعتراض شاکیان به یک مرجع قضایی عالی‌تر به نام دیوان عدالت اداری ارجاع داده می ‌شود. در صورتی که تخلفات صورت گرفته قابل بخشش باشند، شاکیان می‌توانند رأی اولیه را تغییر دهند. در اکثر مواقع بدون کمک گرفتن از وکیل کمیسیون ماده ۹۹ امکان اعتراض به رأی کمیسیون ماده نود و نه وجود ندارد. چرا که این قوانین بسیار پیچیده هستند و افراد عادی نمی ‌توانند از عهده تنظیم شکایت و ارائه دلایل و شواهد کافی بر بیایند. همچنین تکمیل نمونه دادخواست اعتراض به رای کمیسیون ماده ۹۹ توسط یک وکیل می تواند موجب شود تا دادخواست را به نحوه صحیح به دادگاه تقدیم نمایید.

معمولاً رأی کمیسیون ماده ۹۹ به دو صورت صادر می ‌شود. افرادی که مرتکب تخلف شده‌اند، برای احداث غیرقانونی بنا یا هر تخلف دیگری بر اساس قانون، مشمول پرداخت جریمه یا تخریب بنا می ‌شوند.

در واقع وظیفه اصلی این کمیسیون رسیدگی به ساخت و ساز ها و تخلفات انجام شده در محدوده ‌های بیرون شهری است. اعضای این کمیسیون متشکل از نماینده وزارت مسکن و شهرسازی، قوه قضاییه و وزارت کشور هستند. پس از بررسی دقیق پرونده ‌های تخلفات ساخت و ساز و دریافت گزارش از بخشداری‌ ها بر اساس قانون برای هر فرد متخلف یک رأی مشخص صادر می‌ کنند.

در صورتی که ساخت و ساز بدون رعایت اصول فنی و بهداشتی و شرایط ایمنی انجام شده باشد، رأی این کمیسیون تخریب بنا است و در مهلت قانونی که کمیسیون در نظر گرفته است، مالک موظف می ‌شود تا برای ساخته شده را تخریب کند. در غیر این صورت تخریب بنا توسط ضابطین قضایی و کارگزاران دولت انجام می ‌گیرد.

معمولاً مهلتی که به شاکیان داده می ‌شود تا حکم را اجرا کنند، سه ماه است. در واقع این مهلت سه ماهه برای دادن فرصت به مالکان است تا بتوانند با ارائه مستندات قانونی و مدارک کافی به رأی صادر شده اعتراض کنند و تخلفات انجام شده را برطرف نمایند.

بعضی مواقع نیز تخلفات صورت گرفته پس از رعایت مسائل ایمنی و فنی برطرف می ‌شود. به این صورت مالکان فقط موظف می‌ شوند، نصف یا ۷۵ درصد از قیمت سازه را به عنوان جریمه به این کمیسیون پرداخت کنند. بنابراین اعتراض به رأی کمیسیون ماده نود و نه دارای دو مزیت است.

• اولین مزیت تنظیم نمونه دادخواست اعتراض به رای کمیسیون ماده ۹۹ ، تغییر حکم تخریب بنا است.
• دومین مزیت آن نیز دریافت پایان کار پس از پرداخت جریمه‌ های تعیین شده است.

مراجع قانون‌گذار در کشور ما برای سهولت رسیدگی به ساخت و ساز و تخلفات انجام شده پیرامون این موضوع، کمیسیون‌های ویژه ای را ترتیب می ‌دهند تا بتوانند از ساخت و ساز های غیرقانونی و بی‌رویه جلوگیری کنند. با همین هدف نیز مواد و تبصره ‌های قانونی را تنظیم می‌ کنند تا بر اساس آن ها برنامه ‌های ساخت و ساز مدیریت شود. اما در صورتی که در محدوده برون شهری تخلفاتی در زمینه ساخت و ساز صورت بگیرد، کمیسیون ماده ۹۹ شهرداری ورود می ‌کند و پرونده ‌های تخلف را مورد بررسی قرار می ‌دهد.

در این مواقع است که مالکان و افرادی که ناخواسته یا به عمد، اقدام به ساخت و ساز غیرقانونی نموده‌اند، برای برطرف کردن تخلفات و شکستن رأی صادر شده از جانب این کمیسیون، نیاز به کمک افراد کارشناس پیدا می ‌کنند.

وکلای دیوان عدالت اداری جزو افرادی هستند که می ‌توانند به مالکان متخلف کمک کنند. زیرا این افراد تسلط کافی به قوانین و مقررات دارند. بنابراین می‌ توانند به دلیل اینکه شرح وظایف کمیسیون‌ های شهرداری را می دانند، در دریافت نتیجه مناسب به مالکان کمک کنند.

به عنوان مثال اگر کمیسیون ‌های قانون شهرداری رأی به تخریب بنا داده باشند، یک وکیل متخصص کمیسیون ماده ۹۹، می ‌تواند در مهلت مقرر شده به این رأی اعتراض کند و پرونده را به دیوان عدالت اداری ارجاع دهد.

از آنجا که مراحل قانونی شکایت به دیوان عدالت اداری بسیار پیچیده هستند و باید دادخواست ‌های مخصوص برای این مرجع قضایی تنظیم شود. کمک گرفتن از وکیل کمیسیون ماده ۹۹ می ‌تواند چاره گشا باشد.

در صورتی که مالکان متخلف از کمک یک وکیل برای اعتراض به رأی کمیسیون ماده نود و نه استفاده کنند، نیازی نیست نگران انجام مراحل اعتراض باشند. چرا که وکیل آن ها تمامی مراحل را به صورت تخصصی از جانب آن ها انجام می ‌دهد. مراحل ثبت شکایت و اعتراض به رأی کمیسیون به شرح زیر است.

• تنظیم و ثبت دادخواست در سامانه ساجد
• برای رسیدگی به پرونده‌ های دیوان عدالت اداری شاکیان باید ابتدای یک دادخواست در سامانه ساجد ثبت کنند. اما از آنجا که از طریق این سامانه امکان رسیدگی و پیگیری روند پرونده وجود ندارد، شکایت باید در سامانه ثنا نیز ثبت شود تا بتوان روند رسیدگی به پرونده را دنبال کرد.
• این درخواست شاکیان از طریق دفاتر اداری دیوان عدالت اداری به مرجع دیوان عدالت ارجاع داده می‌شوند و روند رسیدگی به پرونده به صورت غیرحضوری طی می ‌شود.
• معمولاً دفاتر اداری دیوان عدالت اداری در هر استان وظیفه ارسال دعاوی مربوط به شعبه ‌های دیوان عدالت در تهران را به عهده دارند.
• در مرحله بعد پس از انجام امور اداری و بررسی درخواست، رئیس دیوان عدالت اداری یا معاون دیوان پرونده را به شعب بدوی ارجاع می ‌دهند.
• در شعب بدوی دیوان عدالت اداری بر اساس دستورالعمل ‌های کلی، جلسات غیر حضوری تشکیل می ‌شود و رأی متناسب با پرونده صادر می ‌گردد.
• در مواردی که نیاز به اظهارات طرفین پرونده وجود داشته باشد، جلسه حضوری برگزار می ‌شود.
• در صورتی که رأی صادر شده از کمیسیون ماده ۹۹ توسط شعب بدوی دیوان مورد تائید قرار نگیرد، این رأی نقض می ‌شود. اما در صورتی که شعب بدوی نیز رأی صادره از کمیسیون ماده ۹۹ را تائید کنند،۲۰ روز فرصت داده می ‌شود تا شاکیان به این رأی اعتراض کنند. در غیر این صورت رأی قطعی و لازم الاجرا می ‌باشد.

توجه: در صورتی که در مهلت ۲۰ روزه پس از ابلاغ رأی، اعتراض به حکم صورت بگیرد و یک درخواست تجدید نظر ارائه شود، شعب تجدید نظر بر اساس دستورالعمل ‌های دیوان عدالت اداری به صورت غیرحضوری مجدداً به پرونده رسیدگی می ‌کنند.

• در این مرحله دیوان عدالت اداری مدارک و دلایل جدید شاکیان را مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که تشخیص دهد اعتراض آن ها وارد است، حکم را تغییر می ‌دهد. در غیر این صورت مجدداً حکم اولیه را صادر می ‌کند و این رأی به هیچ وجه دیگر قابل تغییر نیست.